Opas Ken Dadduma Pay a Sarita

“Lyrical and moving, evocative and revolutionary from the times of coloniality to moments of globality. Saan a para kadagiti nakapsut ti pakinakemna ken agsapsapul iti paglinglingayan dagiti obra ni Daniel L. Nesperos. Manipud kadagiti rebolusion dagiti indio agingga kadagiti batibat ken ladingit iti ipapan iti ballasiw-taaw ken agtultuloy a dangadang dagiti maitugtuggod iti gimong, addaan puersa dagiti sarita ni Nesperos a mangipalnad iti lugar ni Ilokano kas “remaindered life,” segun ken ni Neferti Tadiar. Agsasamusam ken agsisinnallapid dagiti leddaang ken lulua, ti dayyeng idi ket saan a naiduma iti dayyeng ita. Ngem nupay kasta, ti synchronic sense of history kadagitoy a sarita ket mabalin met a mangitunda iti inanama ken panangsupiat, panaglitem ti sugat ken iririing manipud iti batibat.”—MARK LOUIE TABUNAN, University of Northern Philippines

“Nalabit ad-adda ken ad-adu nga ammo wenno pagaammotayo, am-ammotayo, ni Daniel L. Nesperos kas maysa a terible ken de-kalibre a mannaniw, kadagiti premiado a daniwna a saan la a kaam-amak (agsipud ta labusannaka la ngaruden iti kinapudnona, sabonannaka pay iti kinamanakem) ngem maibilang pay a pagam-amkan no iti sirkulo dagiti mannaniw nga Ilokano (ta kadagiti salip iti daniw, isu ti mabigbig nga agar-ari wenno naynay a kampeon). Ngem nasken nga am-ammuentayo met/pay ni Nesperos iti siglatna iti prosa wenno piksion, a kadagiti saritana, kas kadagiti daniwna ken panagdaniwna, ad-adda ken ad-adu a maiparang ken maiparangarangna dagiti karakter ken pagteng ken lubong a pagrikrikusan ken pagud-uddogan ti daniwna: dagiti gagangay nga umili a makunkuna a babassit ngem dakdakkelda kas tao iti balinsuek agsipud ta mabalbalinsuek nga anggulo ken trianggulo ti kagimongan; amang a maipalawag dagiti metapora ken imahenna kadagiti agbibiag iti saritana, amang a natingtingra dagiti maris nangruna dagiti nangisit ken dumapo ken nalabbaga. Ket agannineng la ngarud iti isiptayo: di kadi ta daniw met laeng dagitoy a sarita? Di kadi ta no kuna ni Nesperos nga agsarsarita isuna kadagitoy a piesa iti nadagem a pakasaritaan ken nasaem nga istoria dagiti mailanglangi, di kadi ngata ta agdandaniw met latta, laeng, manen? Daytoy ti gupitna, ti bilegna, ti akemna, ti mangidaniw, ti mangisarita, mangidaniw a mangisarita/mangisarita a mangidaniw, iti uray ania ken sadino a panirigan ken pangsirigan, isuna amin dagita, kas mannaniw, kas piksionista, a pagtamdan agsipud ta mamagtamed ken agtamtamed.”—ROY V. ARAGON, Bannawag